Sau 12 năm theo dõi hành trình phát triển vùng nguyên liệu gừng hữu cơ của Dace tại Lục Khu, 1 vùng đất khát, không có nguồn nước mà chỉ có sương, đất, đá, kiến thức bản địa của người dân, chúng tôi nhận thấy gừng tại vùng Lục Khu trồng càng ngày càng tốt và đạt năng suất cao. Vậy có gì bí mật tạo nên 1 vùng nguyên liệu gừng 300ha phát triển bền vững vậy của Dace.
Có rất nhiều hoạt động trong quá trình liên kết trồng gừng như phân ủ hoai mục, phủ gừng, đất có nhiều vi lượng nhưng có 1 bí mất đó là bí mật sinh học từ cây Dương xỉ. Trong quá trình sản xuất, chúng tôi nhận thấy rằng những ruộng gừng được phủ bởi lá cây dương xỉ, có dương xỉ mọc xen canh thì thường nó tốt hơn so với việc phủ bằng các loại thân cây khác, chính vì thế, nhóm kỹ thuật công ty Dace đã tiến hành nghiên cứu độc đáo trong năm 2024 và thu về được kết quả: phủ lá cây dương xỉ lên ruộng gừng giúp tăng năng suất lên đến 27,6%, đồng thời cải thiện rõ rệt sức sống cây trồng và giảm hấp thu kim loại nặng.
Vì sao lại là dương xỉ?
Dương xỉ – loài thực vật cổ đại đã tồn tại từ hơn 350 triệu năm trước – không chỉ là lớp phủ giữ ẩm hiệu quả, mà còn là ngôi nhà của hệ vi sinh vật cổ xưa. Nghiên cứu chỉ ra rằng các chủng vi khuẩn có lợi sống trên lá dương xỉ như *Bacillus endophyticus*, *Pseudomonas fluorescens* và *Burkholderia phytofirmans* giúp:
– Kích hoạt hormone sinh trưởng cho cây gừng
– Tăng hấp thu dinh dưỡng và chất chống oxy hóa
– Giảm hấp thu kim loại nặng như Asen (As), Cadimi (Cd), Chì (Pb)
Dương xỉ kích hoạt gừng như thế nào?
| Tác động | Mô tả | Bằng chứng khoa học |
| Vi khí hậu đất tối ưu | Lá dương xỉ xốp, giữ ẩm và hạ nhiệt độ bề mặt đất → rễ gừng ổn định, ít stress. | Thực nghiệm của chúng ta: gừng cao hơn 15 cm. |
| Phân hủy chậm, không độc | Lignin & polyphenol trong dương xỉ phân hủy từ tốn, cấp dinh dưỡng “nhỏ giọt”, không sinh độc tố allelopathic. | Các nghiên cứu về pteridophyte mulch. |
| Quần thể vi sinh “cổ đại” | Dương xỉ (Pteridophyta) xuất hiện ~350 triệu năm, cộng sinh vi khuẩn PGP (Bacillus, Pseudomonas) & nấm AM ® tạo phyto-hormone, tăng hấp thu N-P-K. | Tổng quan PGPB hỗ trợ cây dưới kim loại nặng |
| Khả năng cố định & cô lập kim loại nặng | Nhiều loài dương xỉ (đặc biệt Pteris vittata) là hyper-accumulator As, Cd, Zn. Vi sinh vật đồng hành giúp biến kim loại về dạng không độc. | Tổng quan dương xỉ + HM (pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, wired.com) |
| Hiệu ứng dây chuyền cho gừng | Đất “sạch” hơn kim loại nặng ® rễ gừng ít ức chế hô hấp; vi sinh kháng HM kích hoạt enzyme chống oxy hóa. | Tương tự mô hình vi sinh giảm HM trên gừng (pmc.ncbi.nlm.nih.gov, pubs.acs.org) |
Kết quả nổi bật tại 3 mô hình so sánh của DACE
| Chỉ tiêu cuối vụ (12/2025) | Dương xỉ phủ | Phủ cây khác | Chênh lệch |
| Năng suất (tấn/ha) | 25,0 | 19,6 | + 27,6 % |
| Lá/khóm (TB) | 36 | 30 | + 6 lá |
| Chiều cao (TB, cm) | 120 | 105 | + 15 cm |
| Khối lượng củ/khóm (g) | 1 000 | 780 | + 220 g |
Năng suất đạt 25 tấn/ha, so với 19,6 tấn/ha ở ruộng phủ bằng cây khác
Hình 1. Biểu đồ diễn biến sinh trưởng cây gừng theo lớp phủ dương xỉ và đối chứng.
Hướng đi bền vững từ vi sinh vật tự nhiên
Không sử dụng phân hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật, mô hình “Dương xỉ – Gừng – Vi sinh vật cổ đại” là minh chứng cho cách làm nông nghiệp sạch bằng trí tuệ sinh học. DACE sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình này trên quy mô lớn và phát triển chế phẩm sinh học từ chính vi sinh vật dương xỉ, hướng tới nền nông nghiệp thực sự xanh.
“Gừng hữu cơ DACE không chỉ sạch – mà còn là kết quả của một hệ sinh thái sống động và tự nhiên, nơi từng chiếc lá phủ cũng mang trong mình sức sống hàng trăm triệu năm.”
Hình ảnh minh họa từ thực địa
Bạn muốn biết thêm về quy trình trồng gừng hữu cơ hoặc hợp tác với chúng tôi?
Liên hệ với chúng tôi tại: www.dace.vn hoặc fanpage DACE Organic.
